De strafrechter kan een meldplicht als vrijheidsbeperkende maatregel opleggen. De dader moet zich dan op bepaalde tijdstippen melden bij een opsporingsambtenaar. Zo kan een overlastpleger verplicht worden om zich tijdens een voetbalwedstrijd op het politiebureau te melden. 

Deze vrijheidsbeperkende maatregel staat beschreven in artikel 38v Wetboek van Strafrecht. Het is speciaal aan dit artikel toegevoegd om voetbaloverlast tegen te gaan.

De officier van justitie kan een meldplicht opnemen in de strafeis. Het is uiteindelijk de rechter die bepaalt of de meldplicht als vrijheidsbeperkende maatregel wordt opgelegd. 

Een meldplicht als vrijheidsbeperkende maatregel kan eventueel gecombineerd worden met een gebieds- of contactverbod. Een meldplicht kan dienen als stok achter de deur om iemand met een stadionverbod uit de buurt van het stadion te houden. De meldplicht is bovendien makkelijker te handhaven dan een gebiedsverbod.

Termijn

De termijn voor een vrijheidsbeperkende maatregel is maximaal vijf jaar. Bij overtreding van de meldplicht, kan iemand worden vastgezet. Dat is meestal voor één of twee weken (met een maximum van zes maanden). 

Digitale meldplicht

Bij een digitale meldplicht hoeft de veroordeelde zich niet te melden op een politiebureau. In plaats daarvan kan hij of zij thuis via een speciale meldtelefoon zijn locatie doorgeven. 

Nota bene

De burgemeester kan ook een meldplicht opleggen. Het gaat hierbij niet om een straf, maar om een maatregel om overlast te verminderen. Bij een verdenking van een strafbaar feit, kan de officier van justitie iemand een meldplicht als gedragsaanwijzing opleggen. Dit geldt dan totdat de rechter tegen de verdachte een onherroepelijk vonnis heeft uitgesproken.