Persoonsgerichte aanpak van overlast bij voetbal
Een persoonsgerichte aanpak (PGA) is een (lokaal) samenwerkingsverband van verschillende partijen met het doel crimineel of overlastgevend gedrag van een persoon te stoppen. Onder regie van de gemeente, krijgt deze persoon een mix van bestuursrechtelijke, strafrechtelijke, zorg- en overige interventies aangeboden.
PGA Voetbal
Rondom voetbal komt ongewenst gedrag voor. Om herhaling te voorkomen kun je de persoonsgerichte aanpak (PGA) voetbal inzetten. Onderstaande video legt uit hoe dit werkt.
Wat is PGA Voetbal?
Een persoonsgerichte aanpak (PGA) is een (lokaal) samenwerkingsverband van verschillende partijen met het doel crimineel of overlastgevend gedrag van een persoon te stoppen. Onder regie van de gemeente, krijg deze persoon een mix van bestuursrechtelijke, strafrechtelijke, zorg- en overige interventies aangeboden.
Een PGA kan ook lokaal ingezet worden om ordeverstoringen rondom betaald voetbal tegen te gaan. Denk hierbij aan de aanpak van ordeverstorend gedrag van supporters, zoals het gebruik van vuurwerk, geweld en uitingen van racisme en/of discriminatie. Het is dan ook een aanpak die bijdraagt aan ‘veilig en gastvrij voetbal’.
De PGA onderscheidt zich van een repressieve aanpak, doordat de maatregelen specifiek op het individu worden toegespitst. Per ‘ordeverstoorder’ wordt in overleg besloten welke interventie(s) of sanctie(s) ingezet moeten worden om het hardnekkige gedrag te doorbreken.
Een PGA in een betaald voetbal gemeente is een aanvulling op al bestaande (ambtelijke of bestuurlijke) veiligheidsoverleggen die bijvoorbeeld voor een risicowedstrijd plaatsvinden. De PGA vervangt deze dus niet.
Ons antwoord op de vraag ‘hoe werkt de PGA in betaald voetbal gemeenten?’ is geen blauwdruk van hoe een PGA ingericht moet worden. Er moet volgens ons ruimte zijn om een PGA lokaal in te kleuren. Zo kan er bijvoorbeeld gebruik gemaakt worden van bestaande overlegstructuren. Het Ondersteuningsteam PGA stelt zich beschikbaar om samen met de gemeente en andere partijen een geschikte PGA in een betaald voetbal gemeente in te richten.
Wie nemen er deel aan een PGA?
Een ‘PGA Voetbal’ is een samenwerkingsverband tussen de gemeente, politie, Openbaar Ministerie en de Betaald Voetbalorganisatie (BVO) op lokaal niveau. De gemeente is ook trekker van een PGA.
Rol gemeente
De gemeente heeft de regie op het lokale integraal veiligheidsbeleid. De gemeente is daarmee ook initiatiefnemer en trekker van een PGA en is voorzitter van het casusoverleg in aanwezigheid van een vertegenwoordiger van politie, OM en eventueel de BVO.
De gemeente (regisseur en voorzitter) organiseert en regisseert de samenwerking tussen de betrokken partijen en ziet erop toe dat de persoonsgerichte aanpak wordt uitgevoerd.
Wat doet het samenwerkingsverband PGA in een betaald voetbal gemeente?
De betrokken partijen nemen zowel preventieve- als repressieve maatregelen die hardnekkige patronen van criminaliteit en overlast een halt toe roepen. Ook kunnen geprioriteerde personen naar een specifiek traject (sanctionering) worden geleid. Daarbij is zowel aandacht voor de persoon zelf als zijn leefwereld. Gemeente, OM, politie en BVO (de lokale vierhoek) bepalen in overleg of en welke aanpak zij opleggen. Daarnaast heeft het PGA Voetbal ook een signaleringsfunctie wat betreft ontwikkelingen omtrent ongewenste gedragingen in het voetbal.
Hoe werkt het ‘PGA Voetbal’?
Voetbalclub, politie en het OM stemmen onder regie van de gemeente af welke mogelijkheden er zijn om daders van voetbalvandalisme en geweld aan te pakken bij ordeverstoringen in het voetbal, waaronder ook racisme en discriminatie. Per orderverstoorder kijkt het PGA welke interventie(s) hardnekkig gedrag van ordeverstoringen doorbreekt. De PGA draagt bij aan (vroeg)signalering van misstanden en misdragingen en een afhandeling op maat. Deze werkwijze draagt bij aan het beheersbaar houden van problematiek in het voetbal. Op basis van een (verkregen) informatiepositie kan het PGA adequaat optreden wanneer het toch mis dreigt te gaan en escalatie voorkomen.
Casusoverleg
Om een gezamenlijke informatiepositie op te bouwen ten behoeve van de persoonsgerichte aanpak van ordeverstoorders in het voetbal vindt er frequent een PGA-overleg plaats waarin casuïstiek over voetbalgerelateerde incidenten en betrokken supporters worden besproken. Hierbij zijn partijen (Gemeente, Politie, OM en de BVO) uit het samenwerkingsverband aanwezig onder regie van de gemeente.
In het casusoverleg wordt besproken welke maatregel(en) aan de betrokken supporter opgelegd kunnen worden. Na inventarisatie van mogelijke maatregelen, behoeften en wensen stelt de lokale vierhoek een plan van aanpak op met daarin voorgestelde interventies. Bijvoorbeeld een interventie met een wijkagent en/of de BVO, een doorverwijzing naar de gedragscommissie tot een strafrechtelijke maatregel.
Dashboard PGA Voetbal (Pilot)
Het CCV heeft voor gemeenten met een PGA een procesondersteunende applicatie
ontwikkeld. Deze applicatie wordt op dit moment als pilot ingezet voor een beperkt aantal
BVO-gemeenten. Voor meer informatie klik hier .
stappenplan
Stap 1: Vraagstelling
Bij de vraagstelling wordt een casus ingebracht. Hierbij is het belangrijk om het achterliggende doel van degene die de casus inbrengt te achterhalen. Daarnaast maken partijen inzichtelijk wat de historie is van de casus, welke organisaties al betrokken zijn (geweest) en welke interventies (al) zijn ingezet.
Stap 2: Beeldvorming
Bij beeldvorming brengen alle aanwezigen de relevante informatie in die zij mogen delen waardoor een gezamenlijk beeld ontstaat van de casus (aard en omvang problematiek, oorzaken en mogelijke gevolgen). Op basis van het verkregen beeld kan een triage* plaatsvinden.
Stap 3: Oordeelsvorming
Bij de oordeelsvorming vormen de betrokkenen een oordeel over de geconstateerde problematiek en wegen zij mogelijke interventies tegen elkaar af die zij kunnen inzetten in de casus ten behoeve van de persoonsgerichte aanpak van de ordeverstoorder.
Stap 4: Besluitvorming
Bij besluitvorming stellen deelnemers tijdens het casusoverleg een definitief plan van aanpak vast. Een aanpak bestaat uit 1 of meerdere interventies. Dit zijn interventies uit het strafrecht, bestuursrecht en civielrecht. Daarnaast zijn er alternatieve trajecten beschikbaar voor een persoonsgerichte aanpak. Zie voor meer informatie de toolkit op deze website.
Stap 5: Bewaken van de aanpak
Bij het bewaken van de aanpak worden de (voorlopige) resultaten van de persoonsgerichte aanpak van de ordeverstoorder gemonitord en gaat men na of de (voorgenomen) interventies uit het plan van aanpak succesvol worden uitgevoerd. De regisseur (gemeente) ziet erop toe dat de persoonsgerichte aanpak van de ordeverstoorder daadwerkelijk wordt uitgevoerd en dat dit leidt tot het beoogde resultaat.
Randvoorwaarden PGA voetbal
- Een goede informatiepositie: Een goede gezamenlijke informatiepositie is een vereiste om interventies gericht en in samenhang onder regie van de gemeente in te zetten. Om informatie rechtmatig en doelmatig te kunnen delen is een convenant en een privacy protocol vereist.
- Voldoende kennis/expertise: Voor alle stappen in het werkproces zijn voldoende hulpmiddelen en instrumenten om misstanden en misdragingen te signaleren een vereiste. Ook heeft het PGA-samenwerkingsverband hulpmiddelen nodig om informatie aan te dragen voor het PGA-casusoverleg. Zie bijvoorbeeld de applicatie PGA Voetbal [link] welke beschikbaar gesteld kan worden door ons ondersteuningsteam.
- Commitment: Betrokkenheid van alle samenwerkingspartners is cruciaal voor het slagen van de persoonsgerichte aanpak. Partijen maken voldoende capaciteit en middelen vrij om deel te nemen aan het PGA-casusoverleg en de opgelegde interventies uit te voeren. Dit betekent dat gemeente, politie, OM en de BVO een medewerker afvaardigen naar het PGA-casusoverleg met voldoende doorzettingsmacht in de eigen organisatie.
- Convenant: Betrokken partijen kunnen een samenwerkingsconvenant opstellen én ondertekenen om de PGA samenwerking te bekrachtigen. In dit convenant kunnen de beoogde doelstellingen, vereiste capaciteit en middelen, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de partners worden opgenomen.
Onze bijdrage
Het Ondersteuningsteam PGA Voetbal
Het Ondersteuningsteam bestaat uit verschillende experts uit het werkveld (politie, gemeente, BVO en OM). Het secretariaat voor dit team wordt verzorgd door het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (Het CCV).
Het Ondersteuningsteam richt zich op de versterking of inrichting van het PGA Voetbal in een BVO-gemeente, zodanig dat het samenwerkingsverband in staat is om ordeverstoorders persoonsgericht te sanctioneren. Op aanvraag van een gemeente kan het team ingezet worden om het proces naar een lokaal PGA Voetbal (kosteloos) te begeleiden. Dit kan via deze contactpagina.
- Ook adviseert het team op uitvoerend niveau gemeenten, BVO’s, politie, of OM. Denk hierbij aan een vraag over een specifieke maatregel of interventie, de afhandeling van een specifieke vraag m.b.t. een bepaalde casuïstiek of de positionering van een partij binnen het samenwerkingsverband PGA.
- Tevens stelt het team vast welke maatwerkbehoeften er zijn m.b.t. de sanctionering van voetbalsupporters. Het bevorderen van deskundigheid en professionaliteit (in het samenwerkingsverband) ten bate van een effectieve sanctionering is hierbij het oogmerk van het team.
Meer weten over de aanleiding voor oprichting van het Ondersteuningsteam PGA Voetbal? Klik hier
PGA in de praktijk
‘De Cambuur Dreamschool wil de jongeren weer in hun kracht zetten.”
‘In het Spreekkorenproject volgen voetbalsupporters een intensief dagprogramma dat hen bewust maakt van discriminerende acties op de voetbaltribune. ’
‘Allemaal gelijk?’ gaat over racisme en discriminatie in het Nederlands voetbal. Humberto Tan gaat het gesprek aan met verschillende mensen die persoonlijke verhalen delen over hun ervaringen hiermee
