De burgemeester heeft de mogelijkheid om iemand een groepsverbod op te leggen. Wie een groepsverbod krijgt opgelegd, mag zich op bepaalde plaatsen (bijvoorbeeld rond het stadion) niet zonder doel met meer dan drie personen ophouden. Een groepsverbod opgelegd door de burgemeester is een burgemeestersbevel.

Een groepsverbod is mogelijk op grond van artikel 172a van de Gemeentewet. Dat artikel is speciaal geïntroduceerd ten behoeve van de Voetbalwet (MBVEO).

Voorwaarden

De voorwaarden voor een groepsverbod, opgelegd door de burgemeester, zijn:

• Er is sprake van een persoon die individueel of in groepsverband de openbare orde ernstig of herhaaldelijk heeft verstoord of bij groepsgewijze ordeverstoring een leidende rol heeft gehad;
• Er bestaat ernstige vrees voor verdere verstoringen van de openbare orde. Dit moet blijken uit concrete aanwijzingen, bijvoorbeeld het feit dat een persoon in het verleden betrokken is geweest bij ordeverstoringen*. 
• Voordat de burgemeester een groepsverbod oplegt, wordt de betrokkene in de gelegenheid gesteld om zijn of haar zienswijze naar voren te brengen. (Artikel 4:8 Awb)

* Herhaaldelijke ordeverstoring was tot 2022 een voorwaarde. Door aanscherping van de MBVEO is dat bij ernstige verstoring van de openbare orde nu niet langer het geval.

Termijn

De burgemeester kan een groepsverbod opleggen voor negentig afzonderlijke dagen. Deze dagen kunnen verspreid worden over een periode van maximaal twee jaar. 

Voor welke periode een groepsverbod wordt opgelegd, hangt af van de frequentie, de aard en de ernst van de overlast, maar ook van de achtergrond van de ordeverstoorder.

De maatregel kan worden uitgebreid of verlengd, indien nieuwe feiten en omstandigheden daar aanleiding toe geven. Het groepsverbod kan maximaal drie keer met negentig dagen worden verlengd. De maatregel kan worden ingetrokken als blijkt dat er voldoende garanties zijn dat herhaling is uitgesloten.

Uitwedstrijden

Indien de burgemeester vreest dat de overlastgever ook in een andere gemeente de openbare orde zal verstoren, mag deze het groepsverbod tevens voor een andere gemeente opleggen (bijvoorbeeld bij uitwedstrijden). De burgemeester van een andere gemeente kan de burgemeester daar ook om vragen.

Bekendmaking

Een groepsverbod wordt (middels een beschikking) schriftelijk bekendgemaakt aan de betrokken overlastpleger. In de beschikking staat op grond van welke gedragingen het groepsverbod wordt opgelegd en op welke plaatsen en tijdstippen de geadresseerde de openbare orde heeft verstoord. 

Aanvullende maatregelen

Een groepsverbod kan eventueel in combinatie met een meldplicht en/of een gebiedsverbod worden opgelegd.

Nota bene

Bij verdenking van een strafbaar feit kan de officier van justitie een contactverbod opleggen. Als dit door de officier van justitie is opgelegd, kan de burgemeester geen groepsverbod of gebiedsverbod opleggen voor datzelfde gebied.

Bij een veroordeling voor een strafbaar feit, kan de strafrechter een contactverbod als vrijheidsbeperkende maatregel opleggen.